nazwa obiektu | miejscowość, dzielnica | adres | nr kat. | rodzaj zabytku | datowanie | data i nr wpisu do PRZ | idK |
Mariacka 1 | Gdańsk - Główne Miasto | Mariacka 1 (Frauengasse 1, do 1854 r. – 815) | x | architektura mieszkaniowa | ok. połowy XV w., ok. 1600 r., XVIII w., ok. 1872 r., 1933–1934, lata 50.–60. XX w. | 6 IX 1971 r., nr 543 | 625 |
opis karty obiektu: Posesja położona na rogu ulic Mariackiej i Plebania. O najwcześniejszej zabudowie działki brak danych. W początkach XV w. należała do rodziny Walrave. Gotycka kamienica powstała około połowy XV w., zaś elewacja boczna około 1600 r. Zapewne w XVIII w. przebudowano przedproże zastępując je drewnianą przybudówką z rokokową stolarką. Do około 1824 r. posesja należał do kościoła NMP. W 1854 r. była własnością szewca Thiela. Około 1872 r. elewacja została otynkowana, a blanki szczytu usunięto. W 1885–1893 r. kamienica należała do pastora Ernsta Augusta Karla Bertlinga. W 1897 r. nieruchomość w rękach wdowy Gumbrecht. W latach 1933–1934 przeprowadzone zostały prace restauracyjne fasady, w ich wyniku odsłonięto ceglane lico i zrekonstruowano szczyt kamienicy. W 1945 r. kamienica uległa zniszczeniu, zrekonstruowana według projektu arch. Stanisława Michela. W 1967 r. ustawione zostało przedproże zrekonstruowane według koncepcji Macieja Kilarskiego. Zrekonstruowane płyty licowe wykonane zostały na podstawie fragmentów odnalezione przy ulicy Chlebnickiej 26. |
skrót | autor | tytuł | miejsce/rok wydania | sygnatura | uwagi | idK | idL | idKL |
BÄDEKER (1879) | Bädeker G. | Chronologische Notizen aus der Baugeschichte der wesentlichsten Danziger Bauwerke. | Danzig 1879 | Od 1485 8°; Od 1485 a 8° | 625 | 3 | 1994 | |
DANZIGER STADTBILD (1929) | Das Danziger Stadtbild. | Berlin 1929 | 14 in Od 73/3 2° | ilustr.s.12 | 625 | 33 | 2012 | |
KAYSER (1925) | Keyser E. | Die Stadt Danzig. | Stuttgart 1925 | Od 1172 8° | 625 | 59 | 2048 | |
Kloeppel (1935-I) | Kloeppel O. | Die Wiederherstellung des alten Stadtbildes von Danzig seit der nationalen Erhebung [w:] Die Baukunst im Deutschen Osten, t. I. | Danzig 1935 | Ec 2996 8° | tabl. 29 | 625 | 138 | 1931 |
KLOEPPEL (1937-V) | Kloeppel O. | Das Stadtbild von Danzig in der drei Jahrhunderten seiner .Grossem Geschichte, [w:] Die Baukunst im Deutschen Osten, t.V. | Danzig 1937 | Ec 2996 b 8° | ilustr.s.241 | 625 | 62 | 2090 |
Thum (1914) | Thum F. | Die konstruktive und künstlerische Entwicklung der Danziger Wohnhausgiebel. | Berlin 1914 | Od 1505 4°; Od 1505a 4° | ilustr.s.18 | 625 | 102 | 2087 |
Volmar (1944) | Volmar E. | Das Danziger Bürgerhaus. | Berlin 1944 | Ea 3485 8° | ilustr. s. 3 | 625 | 104 | 1926 |
tytul | autor | datowanie źródła | napisy | technika | wymiary | skala | sygn.bibl. | typ | idK | idZ |
Brak danych | Fotografie, klisze | 625 | 6300 | |||||||
Plan Gdańska | Buhse D. | 1869 r. | Plan von Danzig. Sekcja 10 | litografia | 64 x 84 cm | 1:1000 | C I 41.1 | Kartografia | 625 | 5520 |
Plan Gdańska | NN | 1927 r. | Freie Stadt Danzig Gelaendeplan Pl. 22 40 | litografia | 64 x 92 cm | 1:1000 | B 552 | Kartografia | 625 | 5521 |
Plan Gdańska | NN | 1927, 1929, 1935 r. | Gelaendeplan der Freien Stadt Danzig ark. XI 20 | litografia | 71 x 48 cm | 1:2500 | B 553 | Kartografia | 625 | 5523 |
Plan Gdańska | M. Blok | 1904 | Plan von Danzig | litografia kolor. | 66 x 54 cm | 1 : 5000 | C I 43.12 | Kartografia | 625 | 5870 |
Plan Gdańska | Buhse D. | 1869 r. | Situations Plan von Danzig. Sekcja 10 | Rękopis kolor. | 82 x 59 cm | 1:1000 | C III 610 | Kartografia | 625 | 5522 |
Fasada północna z rysunkiem profilu wnęki okiennej ( na marginesie), z: J.C. Sxchultz, Danzig und seine Bauwerke, seria II | Johann Carl Schultz | 1858 | Gothische Wohnhaeuser, II No 13 | akwaforta | 36,3 x 37,5 cm | Gr Al. 4267/13 | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6339 | |
Widok ogólny fasady, ilustracja z: Franciszek Klein, Gdańsk. Wrota Korony Polskiej, Warszawa 1921, il. 6. | Franciszek Klein | 1921 lub przed | Ulica Frauengasse | reprodukcja fotografii | 15 x 10 cm | I 160890 | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6629 | |
Widok fasady i przedproża, ilustracja z: Otto Kloepper, Das Stadtbild von Danzig In den drei Jahrhunderten seiner grossen Geschichte, t. V Die Baukunst im Deutschen Osten. Beitrage zu ihrer Gestaltungsentwicklung, Danzig 1937, il. 158. | nieznany | 1937 lub przed | Blick vom Anfang und Ende der Frauengasse auf die Marienkirche, unter links das alteste Danziger Backsteinhaus von 1541. | reprodukcja fotografii | 10 x 8 cm | Ec 2996 | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6716 | |
Widok fasady i przedproża, ilustracja z: Otto Kloepper, Das Stadtbild von Danzig In den drei Jahrhunderten seiner grossen Geschichte, t. V Die Baukunst im Deutschen Osten. Beitrage zu ihrer Gestaltungsentwicklung, Danzig 1937, il. 159. | nieznany | 1937 lub przed | Blick vom Anfang und Ende der Frauengasse auf die Marienkirche, unter links das alteste Danziger Backsteinhaus von 1541. | reprodukcja fotografii | 7 x 8 cm | Ec 2996 | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6731 | |
„Frauengasse 1. Frühestes Beispiel eines gotischen Hauses (1451)” – dom z zabudowanym przedprożem, [w:] Volmar, Erich, „Das danziger Bürgerhaus”, Deutscher Kunstverlag Berlin 1944, s. 3 | Landesamt fürDenkmalpflege Danzig | fot. oryginalna przed 1944 | „Frauengasse 1. Frühestes Beispiel eines gotischen Hauses (1451)” | reprodukcja fotografii | 15,3 x 11 cm | I 220061 | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 10468 | |
Rysunek techniczny fasady, ilustracja z: Friedrich Thum, Die Konstruktive Und kunstleriche Entwicklung der Danziger Wohnhausgiebel, Berlin 1914, il. 23. | Friedrich Thum | przed 1914 | Frauengasse. | reprodukcja fotografii | 9 x 3,5 cm | Od 1505a 4⁰ | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6778 | |
Widok górnych kondygnacji fasady ze szczytem przed i po rekonstrukcji w l. 30. XX w., ilustracja z: Otto Kloeppel, Die Wiederherstellung des alten Stadtbildes von Danzig seit der nationalen Erhebung [w:] Die Baukunst im Deutschen Osten, t. I, Die Arbeiten des Jahres 1934, Danzig 1934, il. 18. | nieznany | przed 1934 | Frauengasse 1. | reprodukcja fotografii | 9 x 11,5 cm | Ec 2996 | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6766 | |
Widok ogólny fasady po rekonstrukcji w l. 30. XX w., ilustracja z: Otto Kloeppel, Die Wiederherstellung des alten Stadtbildes von Danzig seit der nationalen Erhebung [w:] Die Baukunst im Deutschen Osten, t. I, Die Arbeiten des Jahres 1934, Danzig 1934, il. 19. | nieznany | przed 1934 | Blick in die Frauengasse | reprodukcja fotografii | 9,5 x 11,5 cm | Ec 2996 | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6767 | |
[Fasada kamienicy], [w:] Keyser, Erich, "Danzig", Deutscher Kunstverlag Berlin, 4. wyd.: 1942, il. s. 31. | Deutscher Kunstverlag (Willi Birker), Berlin. | przed 1942 r. | "Marienkirche von der Frauengasse". | reprodukcja fotografii | 16,5 x 11,9 cm | II 36027 (Gd 36) | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6477 | |
Widok górnych kondygnacji i szczytu, Ilustracja z: Rüdiger Ruhnau, Danzig Gestern Und Heute. Ein gesichtlicher Reisefürer, Rautenberg 1983, il. s. 21. | K. Kairat | przed 1945 | Altestes, bis 1945 erhalten gebliebenes Wohnhaus. Frauengasse Nr. 1, aus dem Jahr 1451. | reprodukcja fotografii | 16,5 x 12,5 cm | II 217016 | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6469 | |
Widok ogólny fasady, ilustracja z: Hans Lewald, Danzig – so wie es war, Düsseldorf 1979, il. s. 33. | nieznany | przed 1945 | Westlicher Teil der Frauengasse mit Blick auf den Ostgiebel von St. Marien | reprodukcja fotografii | 14,5 x 10 cm | III 214846 | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6554 | |
[Fasada kamienicy], [w:] Thum, Friedrich, Die Konstruktive und kuenstleriche Entwicklung der Danziger Wohnhausgiebel, Berlin 1914, s. 18, Abb. 23. | Thum, Friedrich (?) | przed 1912 | "Abb. 23. Frauengasse" | reprodukcja rysunku | ok. 8,5 x 3,3 cm | Od 1505 a, 4-o | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 625 | 6388 |