nazwa obiektu | miejscowość, dzielnica | adres | nr kat. | rodzaj zabytku | datowanie | data i nr wpisu do PRZ | idK |
Długa 12 - kamienica | Gdańsk - Główne Miasto | Długa 12 (Langgasse) | x | architektura mieszkaniowa | przełom XIV–XV w., 1. poł. XVI w., XVII w., 1776 r., 1950–53, 1985–89; 1993–98 | 24 II 1967 r., nr 423 (stary nr 298) | 66 |
opis karty obiektu: Kamienica nazywana Domem Uphagena. W 1357 r. parcela należała do Alberta Wredne. Na przełomie XIV i XV w. była własnością rajcy miejskiego Johanna van Werne, który wzniósł zapewne murowany budynek. W 1. połowie XVI w. dom przebudowano a fasada otrzymała formy gotycko-renesansowe (z tego okresu zachowany relikt renesansowego portalu). Od 1627 r. posesja, połączona z parcelą przy ul. Ogarnej należała do Christopha Burchardta, a następnie do jego spadkobierców. W początkach XVIII w. posesja zmieniała często właścicieli. W 1743 r. ostatni właściciel odsprzedał dom Walentemu Aleksandrowi Czapskiemu, biskupowi kujawskiemu. Po śmierci biskupa kamienica przeszła na własność Jakuba Czapskiego a następnie jego córki Konstancji Mielżyńskiej. 23 czerwca 1775 r. posesję nabył Johann Uphagen, ławnik, rajca, bibliofil, historyk-amator. Uphagen zlecił mistrzowi murarskiemu Johanowi Benjaminowi Dreyerowi przebudowę zabudowań zlokalizowanych na posesji. Nowa fasada z rokokowym portalem nosiła w szczycie datę „1776”. Po śmierci właściciela w 1802 r. posesja weszła w skład majoratu utworzonego przez Johanna. W grudniu 1909 r. wydzierżawiona władzom miasta, które po przeprowadzeniu prac konserwatorskich otworzyły tu w listopadzie 1911 r. muzeum wnętrz mieszczańskich, jedno z najstarszych tego typu w północnej Europie. Pracami kierował Richard Dähne, miejski inspektor budowlany. W 1944 r. pod kierunkiem Jakoba Deurera zdemontowano wyposażenie i wystrój domu i wywieziono poza Gdańsk (między innymi do Gorzędzieja kolo Tczewa i do kościoła pokartuzjańskiego w Kartuzach). W 1945 r. zabudowa parceli znacznie zniszczona, fasada zachowana do wysokości 1 piętra. W latach 1950–1953 dom odbudowano według projektu Stanisława Mrozowskiego zachowując dolną część fasady i mury ogniowe, wewnątrz pozostawiono kamienicę w stanie surowym. Fasada odtworzona według projektu Kazimierza Orłowskiego i Ryszarda Massalskiego, W latach 1985–1989 rozpoczęta została odbudowa oficyn. W latach 1993–1998 prowadzone były prace rewaloryzacyjne obejmujące konserwację zachowanego wystroju drewnianego i pieców oraz rekonstrukcję innych części wystroju (sztukaterie, tkaniny ścienne, posadzki etc.). 7 czerwca 1998 r. Dom Uphagena otwarto dla publiczności jako muzeum wnętrz mieszczańskich. |
skrót | autor | tytuł | miejsce/rok wydania | sygnatura | uwagi | idK | idL | idKL |
KILARSKI( 1947) | Kilarski J. | Gdansk miasto nasze. | Kraków 1947 | I 5999; I 6000; I 104508;I 130077; I 170882 | 66 | 61 | 440 | |
BALKE (1935) | Balke E. | Das schöne Danzig. [w:] . Danziger Arbeitshefte. | Danzig 1935 | Fb 333 8° | ilustr. s.20 | 66 | 4 | 456 |
BLECH (1904) | Blech E. | Danzig als Kunststätte. | Danzig 1904 | Od 20821 8°; Od 20821 a; b 8°; 14 in Od 84 4°. | 66 | 7 | 454 | |
Dähne | Dähne R. | Führer durch das Ratsherr Johan UphagenHaus in Danzig. | Danzig [ 1913 ] | Od 1710 a, b 8° | ilustr. s. nlb. 1 - 8 | 66 | 120 | 683 |
DANZIG (1908) | Danzig und seine Bauten. | Berlin 1908 | Od 1496 a 4°; Od 1496 b 4° | ilustr. s. 234, 246, 247, 248 | 66 | 20 | 435 | |
DANZIG (1924) | Danzig. ( Fischer ). | Berlin 1924 | III 3775; III 5910; III 249859; Od 1050 a 4° Od 1050 4° | ilustr.s.108-111. | 66 | 22 | 441 | |
DANZIG (1942) | Danzig in schönen Bildern. | Danzig [1942 ] | Od 1295 8°; Od 1295 a 8° | ilustr. s. 21 | 66 | 18 | 445 | |
DANZIGER (1914) | Danziger Kunstkalender 1914. | Danzig 1914 | Od 24299 4°; Od 24299 a 4° | ilustr. s. 45 | 66 | 29 | 513 | |
DANZIGER (1929) | Danziger Zeitung. | Danzig 1929 17 II Neue Baugedanken. | X 726 2° | 66 | 30 | 716 | ||
Danziger 1913 | Danziger Kunstkalender 1913. | Danzig 1913 | Od 24299 4°, Od 24299a 4° | ilustr.s.56 | 66 | 141 | 877 | |
DEUTSCHE DANZIG (1939) | Das deutsche Danzig. | Berlin 1939 | Od 1299 4° | 66 | 34 | 451 | ||
FESTSCHRIFT (1903) | Festschrift für die 17. Westpreussische Provinzial . Lehrerversammlung zu Danzig 5. 6. 7. Oktober 1903. | [ Danzig 1903 ] | Od 24003 8°; Od 24003 a 8° | 66 | 43 | 516 | ||
Fischer- Grenzgau | Fischer F. | Die Danziger Kirchen. | [w:] Grenzgau 1925 Jg. 2 H. 9. | 11 in Od 73/ 2 2° | ilustr. s. 3 | 66 | 122 | 684 |
FÜHRER | Führer durch die Freistadt Danzig. | Danzig 1920 | I 135933 | ilustr. s.13 | 66 | 171 | 1864 | |
FÜHRER (1904) | F?hrer durch Danzig und Umgebung. | Leipzig [1904] | Od 974 10a 8?° | 66 | 45 | 715 | ||
FÜHRER (1914) | Führer durch Danzig. Hrsg. unter Mitwirkung der Danziger Verkehrs-Zentrale vom Magistrat der Stadt Danzig. | Danzig 1914 | Od 1020/2 8°; 4 in Od 86 4°. | ilustr. s. 10 | 66 | 48 | 450 | |
GEDANENSIA (1877-1930) | Gedanensia Zeitungsausschnitte 1877 . 1930. | ------- | Od 4613 2° D?S. | 66 | 49 | 447 | ||
GRIESEBACH (1908) | Griesebach A. | Danzig. | Leipzig 1908 | Od 1004 8°; Od 1004 a 8°. | ilustr. tabl.20 | 66 | 50 | 448 |
HÄMMERLE (1931) | Hämmerle K. | Danzig und die deutsche Nation. | Danzig 1931 | Od 22859 4°; Od 22859 a; b 4°. | 66 | 52 | 514 | |
HANSESTADT (1942) | Hansestadt Danzig. | Danzig 1942 | Od 1109 8°. | ilustr. s. nlb. 30, 31, 32, 33 | 66 | 53 | 444 | |
HEYN (1913) | Heyn F. | Die Danziger Dachkonstruktionen. | Danzig 1913 | Od 1503 4° | ilustr.s.31 | 66 | 55 | 446 |
KAYSER (1925) | Keyser E. | Die Stadt Danzig. | Stuttgart 1925 | Od 1172 8° | 66 | 59 | 439 | |
KAYSER (1931) | Keyser E. | Eine Wanderung durch Alt . Danzig. | Danzig 1931 | Od 1070 8°; Od 1070 a 8° | 66 | 60 | 443 | |
KAYSER (1904) | Kayser F. | Danzig und seine neue technische Hochschule. | [ Danzig 1904 ] | Od 16551 8°. | 66 | 58 | 515 | |
Kloeppel (1935-I) | Kloeppel O. | Die Wiederherstellung des alten Stadtbildes von Danzig seit der nationalen Erhebung [w:] Die Baukunst im Deutschen Osten, t. I. | Danzig 1935 | Ec 2996 8° | ilustr. s.1 | 66 | 138 | 772 |
KLOEPPEL (1937-V) | Kloeppel O. | Das Stadtbild von Danzig in der drei Jahrhunderten seiner .Grossem Geschichte, [w:] Die Baukunst im Deutschen Osten, t.V. | Danzig 1937 | Ec 2996 b 8° | 66 | 62 | 436 | |
KOMMT (1934) | Kommt nach Danzig. | Danzig 1934 | Od 13 in 100/ 5 4° | ilustr. s. 6 | 66 | 63 | 457 | |
KONGRESSTADT (1927) | Die Kongresstadt Danzig. | Danzig [ 1927 ] | Od 1057 8° | ilustr.s.39-40 | 66 | 38 | 453 | |
KREUZ (1940) | Kreuz und quer durch Danzig und seine Seebäder. | Danzig [ 1940 ] | Od 932a 8° | 66 | 64 | 432 | ||
LINDNER (1903) | Linder A. | Danzig. | Leipzig 1903 | Ea 3209 8°; Od 990 a; b 8° | ilustr. s. 103, 104, 105 | 66 | 70 | 836 |
LINDNER (1913) | Lindner A. | Danzig. | Leipzig 1913 | II 168146 | ilustr.s.97,108-110, | 66 | 168 | 1892 |
LUBEN | Luben F.A. | Das schenswerte Danzig. | Danzig 1930 | I 135934, Od 105/150 8 | ilustr.s.6 | 66 | 166 | 1815 |
Mannowsky | Mannowsky W. | Das Uphagenhaus in Danzig. | [ Danzig 1933 ]. | 10 in Od 100/ 3 4°, I 104061. | 66 | 123 | 685 | |
Mannowsky | Mannowsky W. | Das Uphagenhaus in Danzig. | [ Danzig 1933 ]. | 10 in Od 100/ 3 4°, I 104061. | ilustr. s.5, 9, 11,13,15 | 66 | 123 | 738 |
MARKMANN (1939) | Markmann F.; Thies J. | Danzig. | Leipzig 1939 | Od 4567 8° | 66 | 76 | 434 | |
MEIN (1934) | Mein schönes Danzig. | Danzig [ 1934 ] | Od 1081 8° | 66 | 78 | 455 | ||
Ostdeutsche (1924) | Ostdeutsche Monatshefte. | Danzig 1924 | Ac 282/ 5 8° | 66 | 119 | 737 | ||
Ostdeutsche (1921) | Ostdeutsche Monatshefte. | Danzig 1921 | Ac 282/ 5 8° | ilustr. s.67 | 66 | 137 | 689 | |
Przewodnik (1929) | Przewodnik po Gdansku (Macierz Szkolna). | Gdan~sk 1929 | I 63441; I 5509; I 166105 | 66 | 86 | 452 | ||
Rick | Rick R. | Danzig im Schatten von Versailles. | Langensalza 1939 | Od 3966 8° | ilustr. s. 71 | 66 | 121 | 682 |
Rohrbach [1939] | Rohrbach P. | Die deutsche Stadt Danzig. | Königstein [ 1939 ] | Od 1297 8° | ilustr. s.17 | 66 | 91 | 512 |
Rudolph (1889) | Rudolph A. | Neuer Führer durch Danzig und Umgegend. | Danzig 1889. | Od 950 4/ 8° | 66 | 93 | 517 | |
SAWATZKI | Sawatzki G. | Danzig ist deutsch. | Berlin [1939] | II 278259 | s.nlb. k.21 | 66 | 165 | 1812 |
Schmidt | Schmidt A. | Danzigs merkwürdige Inschriften. | Danzig 1925 | Od 1806 8° | 66 | 117 | 681 | |
Strohmenger (1940) | Strohmenger H. | Führer durch Stadt und Umgebung. | Danzig 1940 | Od 100/8 4°; 17 in Od 100/8 4° | 66 | 100 | 433 | |
Thum (1914) | Thum F. | Die konstruktive und künstlerische Entwicklung der Danziger Wohnhausgiebel. | Berlin 1914 | Od 1505 4°; Od 1505a 4° | ilustr. s. 55 | 66 | 102 | 449 |
Volmar (1944) | Volmar E. | Das Danziger Bürgerhaus. | Berlin 1944 | Ea 3485 8° | 66 | 104 | 437 | |
Wer Kent [1928] | Wer kennt Danzig? | Stettin [1928] | 11 in Od 90 4°, Od 1068˛ 8° | ilustr.s.48-50 | 66 | 106 | 438 | |
Wernick (1873) | Wernick F. | Danzig. | Danzig 1873 | Od 939 8° | 66 | 108 | 510 | |
Woche | Die Woche Kriegsjahr. | Berlin 1909 nr. 50 | Ac 445 4° | ilustr. s. 2148 - 2150 | 66 | 124 | 686 |
tytul | autor | datowanie źródła | napisy | technika | wymiary | skala | sygn.bibl. | typ | idK | idZ |
Wnętrze, fragmentaryczny widok pokoi w bocznym skrzydle (poprzez uchylone drzwi) | NN | ok. 1911 | fotografia | 16,7 x 10,5 cm | Al. II/131/12 | Fotografie, klisze | 66 | 1024 | ||
Wnętrze, fragment pokoju (do picia herbaty) | NN | ok. 1911 | fotografia | 11 x 13,7 cm | Al. II/131/6 | Fotografie, klisze | 66 | 1022 | ||
Wnętrze, pokój muzyczny – drzwi | NN | ok. 1911 | fotografia | 14,3 x 6 cm | Al. II/131/29 | Fotografie, klisze | 66 | 1028 | ||
Wnętrze, sień | NN | ok. 1911 | fotografia | 165 x 117 mm | Al. II/131/4 | Fotografie, klisze | 66 | 1037 | ||
Wnętrze, szafa gdańska | NN | ok. 1911 | fotografia | 15,5 x 11,7 cm | Al. II/131/20 | Fotografie, klisze | 66 | 1038 | ||
Wnętrze, pokój muzyczny | NN | ok. 1925 | fotografia | 11 x 7,5 cm | Al. III/90/32 | Fotografie, klisze | 66 | 1039 | ||
Widok od podwórza górnej części fasady | NN | ok. 1911 | fotografia | 16,7 x 10,7 cm | Al. II/131/2 | Fotografie, klisze | 66 | 1018 | ||
Ul. Długa zniszczenia wojenne, zabezpieczanie fasady kamienicy nr 12 | K. Lelewicz | 1950 | fotografia | 23,7 x 29,1 cm | Al. IV/1 t.2/82 | Fotografie, klisze | 66 | 1176 | ||
Widok od podwórza | NN | ok. 1910 | fotografia | 11 x 7,5 cm | Al. III/90/31 | Fotografie, klisze | 66 | 1017 | ||
Wnętrze, pokój „niebieski” – kominek | NN | ok. 1911 | fotografia | 16,3 x 7,5 cm | Al. II/131/31 | Fotografie, klisze | 66 | 1030 | ||
Widok od podwórza środkowej i górnej części fasady | NN | ok. 1911 | fotografia | 16,7 x 9 cm | Al. II/131/1 | Fotografie, klisze | 66 | 1019 | ||
Widok oficyny, dolne partie fasady z portalem | NN | ok. 1911 | fotografia | 15,5 x 11,5 cm | Al. II/131/3 | Fotografie, klisze | 66 | 1020 | ||
Wnętrze, fragment jadalni | NN | ok. 1911 | fotografia | 17 x 12 cm | Al. II/131/15 | Fotografie, klisze | 66 | 1021 | ||
Wnętrze, fragment pokoju (do picia herbaty) z piecem kaflowym | NN | ok. 1911 | fotografia | 16,4 x 11,2 cm | Al. II/131/7 | Fotografie, klisze | 66 | 1023 | ||
Wnętrze, pokój „motyli” | NN | ok. 1911 | fotografia | 16,5 x 11,7 cm | Al. II/131/14 | Fotografie, klisze | 66 | 1025 | ||
Wnętrze, pokój „motyli” fragment wystroju | NN | ok. 1911 | fotografia | 8 x 11,3 cm | Al. II/131/28 | Fotografie, klisze | 66 | 1026 | ||
Wnętrze, pokój muzyczny – kominek | NN | ok. 1911 | fotografia | 16 x 6 cm | Al. II/131/16 | Fotografie, klisze | 66 | 1027 | ||
Wnętrze, pokój „niebieski” | NN | ok. 1911 | fotografia | 16,5 x 11,3 cm | Al. II/131/13 | Fotografie, klisze | 66 | 1029 | ||
Wnętrze, pokój „niebieski” – piec kaflowy | NN | ok. 1911 | fotografia | 16,3 x 6,5 cm | Al. II/131/30 | Fotografie, klisze | 66 | 1031 | ||
Wnętrze, salon | NN | ok. 1911 | fotografia | 16,3 x 11,5 cm | Al. II/131/8 | Fotografie, klisze | 66 | 1032 | ||
Wnętrze, salon – komoda | NN | ok. 1911 | fotografia | 11 x 14 cm | Al. II/131/17 | Fotografie, klisze | 66 | 1033 | ||
Wnętrze, salon – piec kaflowy | NN | ok. 1911 | fotografia | 17 x 12 cm | Al. II/131/10 | Fotografie, klisze | 66 | 1034 | ||
Wnętrze, salon, widok ogólny | NN | ok. 1911 | fotografia | 16,7 x 12 cm | Al. II/131/11 | Fotografie, klisze | 66 | 1035 | ||
Wnętrze, sień ze schodami | NN | ok. 1911 | fotografia | 17 x 11,7 cm | Al. II/131/5 | Fotografie, klisze | 66 | 1036 | ||
Wnętrze, sień ze schodami | NN | ok. 1925 | fotografia | 11 x 7,7 cm | Al. III/90/33 | Fotografie, klisze | 66 | 1040 | ||
Wnętrze, sień ze schodami | NN | ok. 1930 | fotografia | 22 x 27 cm | Al. IV/48/22 | Fotografie, klisze | 66 | 1041 | ||
Kamienice nr 5-12 w czasie odbudowy widok od tyłu, z boku ul. Garbary | W. M. Dobrzykowski | ok. 1950 | fotografia | 12 x 17 cm | Al. IV/52/12 | Fotografie, klisze | 66 | 1686 | ||
Kamienice nr 5-16 w czasie odbudowy widok od tyłu | W. M. Dobrzykowski | ok. 1950 | fotografia | 12 x 17 cm | Al. IV/52/14 | Fotografie, klisze | 66 | 1696 | ||
Kamienice nr 12-19 w czasie odbudowy widok od tyłu | W. M. Dobrzykowski | ok. 1950 | fotografia | 12 x 17 cm | Al. IV/52/15 | Fotografie, klisze | 66 | 1697 | ||
Plan Gdańska | Buhse D. | 1869 r | Plan von Danzig, sekcja 6 | litografia | 64 x 84 cm | 1:1000 | C I 41.1 | Kartografia | 66 | 1291 |
Plan Gdańska | NN | 1927 | Freie Stadt Danzig Gelaendeplan Pl. 22 39 | litografia | 64 x 92 cm | 1:1000 | B 552 | Kartografia | 66 | 1292 |
Plan Gdańska | NN | 1927, 1929, 1935 | Gelaendeplan der Freien Stadt Danzig ark. XI 20 | litografia | 71 x 48 cm | 1:2500 | B 553 | Kartografia | 66 | 1293 |
Plan Gdańska | Buhse D. | 1869 r. | Situations Plan von Danzig. Sekcja 6. | rękopis kolor. | 82 x 59 cm | 1:1000 | C III 610 | Kartografia | 66 | 1294 |
Portal z nadświetlem fasady głównej kamienicy Długa 12 | R.Ch. Kuhn | 1901 | Langgasse 12 | techn. reprograficzna | 10,4 x 8 cm | Gr Rp. 5109 (s. 55) | Rysunki, grafiki, reprodukcje, inne techniki | 66 | 1203 |